Żyć jak najpiękniej

Uważam, że człowiek powinien żyć co najmniej 120 lat. A czas, jaki został mu dany, przeżyć jak najpiękniej – mówi Roma Ligocka, pisarka i malarka.

Kiedy obejrzałam „Listę Schindlera" i w jednej ze scen zobaczyłam dziewczynkę w czerwonym płaszczyku, przeżyłam szok.

To przecież byłam ja, to była moja historia, moje losy. To ja, w krakowskim getcie, miałam na sobie ten śliczny płaszczyk! W jaki sposób Spielberg na to wpadł?! Musiałam się tego dowiedzieć i dotrzeć do niego. Ale jeszcze bardziej chciałam pokazać mu, że ta dziewczynka żyje.

Dotarcie do Spielberga nie było łatwe. Ale okoliczności mi sprzyjały. Mieszkałam wówczas w Niemczech, a on akurat miał przybyć na galę z udziałem prezydenta. Wykonałam setki telefonów, żeby się tam dostać. I udało się. Siedziałam koło Spielberga. Kiedy dowiedział się, że jestem dziewczynką z jego filmu, zerwał się, chwycił mnie na ręce i wykrzyknął: – Jak się cieszę, że żyjesz! Jego film powstał głównie na podstawie opowieści pewnego Żyda, który mnie z tamtych lat pamiętał. I tak oto ta historia znalazła się w filmie.

Zaraz po moim spotkaniu z reżyserem rozdzwoniły się telefony. Bardzo szybko zaproponowano mi napisanie książki, a ja też poczułam, że chcę, że muszę ją napisać.

Moje niezwykłe losy znalazły odzwierciedlenie w moich kolejnych książkach – „Kobieta w podróży", „Tylko ja sama", „Dobre dziecko" i najnowszej, „Droga Romo". Te książki to moje życie, moje radości i smutki przeżywane w getcie, w powojennym Krakowie, a potem w wielu miejscach na świecie. To moje trudne relacje z matką, z mężczyznami. I zawsze ogromna ciekawość życia, która mnie napędza. Czy to podczas spaceru po krakowskich Plantach, czy w samolocie do Buenos Aires.

Co roku spędzam tam trochę czasu u przyjaciół. Zazwyczaj lecę tuż przed świętami Bożego Narodzenia. I to jest niesamowite, bo cały samolot pachnie choinkami, ciastami, które ludzie wiozą dla swoich bliskich. Bo w Argentynie prawdziwych choinek nie ma. Święta, Nowy Rok mają tam inny wymiar niż u nas. Równie magiczny, ale inaczej.

Tam, spacerując z innymi po plaży, tańcząc tango tuż nad samym morzem, uczę się na nowo radości życia i pokory. Tam, gdzie bogactwo tak wyraźnie sąsiaduje z nędzą, uświadamiam sobie, że pojedyncza osoba świata nie zmieni, choćby nie wiem jak się starała. Ja świata zmieniać nie zamierzam, ale może moje książki będą w tym miały jakiś udział.

Choć w moim życiu niesamowitych, nieoczekiwanych zdarzeń było mnóstwo, to każdy dzień jest dla mnie niespodzianką. W każdym może się coś niezwykłego zdarzyć. Jak miłość, która przyszła do mnie w późniejszym wieku i jest cudowna. Znałam wielu wielkich artystów; zresztą, mieszkając w Krakowie i będąc również artystką, nie sposób było ich nie znać. Jeden z nich, reżyser i aktor, Jan Paweł Biczycki, był moim mężem, mam z nim syna Jakuba.

Ale moją największą miłość poznałam dopiero po latach. I zrozumiałam, że dopiero teraz do takiej miłości dojrzałam. Do tego, żeby być z partnerem, umieć tolerować także jego błędy. I jeśli spotka się taką miłość, nieistotny jest wiek, to nie ogranicza. Przed taką miłością nie wolno się bronić.

Często się uśmiecham, ale czasami nadal dopada mnie smutek. To skutek traum przeżytych w dzieciństwie i młodości. Śmierć ojca zadręczonego przez komunistów, oddalenie od matki, śmierć męża w moich ramionach, strach przed wojną i dręczące uczucie samotności wśród ludzi... Tego się nie da zapomnieć, to wraca, ale moim obowiązkiem jest żyć.

Już nie czuję wyrzutów sumienia, że ocalałam. Czuję natomiast wyróżnienie. I zamierzam żyć jak najdłużej. Nie jako ruina, ale jako człowiek, z godnością. Wróciłam do Krakowa, do swoich korzeni, bo tu jest moje miejsce.

* Roma Ligocka – pisarka, malarka, scenograf i kostiumolog, kuzynka Romana Polańskiego, z którym w dzieciństwie się bawiła. Każda jej książka to bestseller, a „Dziewczynka w czerwonym płaszczyku" została przetłumaczona na 22 języki, w tym chiński.

spisała: Bożena Stasiak
fot. BARTOSZ KRUPA/EAST NEWS