Zwiastunka wiosny

Ten niewielki ptaszek z rozwidlonym ogonkiem towarzyszy ludzkim domostwom od dawna. Postrzegany jest więc jako duch opiekuńczy.

W tradycji żydowskiej uważano gniazdo jaskółcze pod strzechą za dobry omen. W Niemczech miało chronić przed uderzeniem pioruna. Anglicy wierzyli, że rozzłoszczone ptaki zabiorą krowom mleko. A Irlandczycy, że mają domieszkę demonicznej krwi.

Jaskółka, choć ogromna część jej pobratymców żyje na stałe w Afryce, w Europie stała się symbolem wędrówki. Odlatuje bowiem jesienią, by wrócić wiosną.

Szczególnie wyczekiwane są jaskółki w Europie Północnej, gdzie powiązano je z boginią – królową maja. A jak symbol wiosny – to wiadomo i płodności. Zwłaszcza że te ptaki mają dwa lęgi w roku.

Popularny przesąd mówi, że jeśli dziewica zje jajka jaskółcze, to zajdzie w ciążę. W Chinach wywodzono w ten sposób początek znamienitego rodu Czang, z którego pochodził Konfucjusz.

Skoro świat budził się po zimie do życia, ptak zapowiadający ją szybko stał się też symbolem zmartwychwstania. Począwszy od egipskiej Izydy, która pod tą postacią okrążała grób swojego męża Ozyrysa. Bogini zdołała wskrzesić swojego ukochanego.

Egipcjanie wiązali jaskółkę z gwiazdami, a więc i z duszami umarłych. Chrześcijaństwo też przyjęło jaskółkę jako symbol powrotu z krainy umarłych. Święciła ona swój tryumf na obrazach renesansowych mistrzów, w tym na słynnej Madonnie z jaskółką pędzla Crivellego.

Jednak starożytni raczej widzieli w niej wróżbę rozstania, więc nie wieszczyła ona dobrze miłości. Cyceron zarzucał jej, że odlatuje, porzucając „swoich" ludzi w gorszy czas. Dlatego widziano w niej czasem niewdzięczność. I mściwość – bowiem skrzywdzenie jaskółki mogło sprowadzić na winnego ślepotę. Jako że pisklęta jaskółek są ślepe, uznano, że rodzice przywracali im wzrok jaskółczym zielem. Tym, które słyniew medycynie ludowej jako środek na kurzajki.

Jaskółka...

...w herbach – dobra nowina, odwaga, obrona, zwłaszcza rodziny, szczęście.
...w snach – szczęście rodzinne.
...martwa – zawód miłosny.
...przylatująca do domu – dobre wieści. Odlatująca – zgryzoty.
...zabójstwo jaskółki – czarna niewdzięczność.

Justyna Rudzka
fot. shuttertsock