Jeż w wielkim mieście

Jak lis do jeża „Sprytny lis zna wiele tajemnic, jeż – tylko jedną, ale za to największą”, pisał poeta. I rzeczywiście, „dobranie się” do jeża jest bardzo trudne. Finansiści dzielą inwestorów na dwa typy: lisy i jeże. Pierwsi dają się skusić ewentualnymi zyskami. Drudzy wierzą w jedyną słuszną metodę – swoją i trudno przekonać ich do zmian. Nawet tych na lepsze.

Jak TO robią jeże? Z natury są samotnikami. Naukowcy zauważyli, że w miastach samce i samice jeży mieszkają w innych miejscach. Podczas gdy panowie wybierają okolice domów jednorodzinnych, samice preferują ogrody na tyłach bliźniaków. Choć często się spotykają, w pary wiążą się w maju. Zwykle na kilkanaście minut trwania aktu. Mogłoby się wydawać, że płaszcz z kolców na grzbiecie będzie utrudnieniem w sytuacji intymnej. I rzeczywiście, dawni przyrodnicy sądzili, że jeże kopulują, zwrócone do siebie brzuchami. Ale to nieprawda. Po krótkiej pogoni po trawie samiec pociera nosem kolce samicy, co wydaje się ją podniecać, choć ta ostrożność może oznaczać, że sprawia mu to ból. Czy podczas aktu samica opuszcza kolce, pozostaje kwestią sporną. Wygląda więc, że – jak w starym dowcipie – jeże kopulują bardzo ostrożnie.

Urodzony komandos Dla jedzenia zrobią wszystko. Potrafią podskoczyć aż 70 cm, wspiąć się na wysokość pierwszego piętra i przepłynąć staw. Są szybkie, biegają nawet 7,5 km/h. Sęk w tym, że robią tylko to, na co mają ochotę i nie chcą się niczego nauczyć.

Jeże na salonach
Wraz z migracją do miast jeże wtargnęły też do kultury popularnej. I to nie tylko w osobie Jeża Jerzego. W miarę, jak rozszerzała się ludzka wiedza na temat zachowań jeży, przestały one przypominać jeżową Mrugalską z baśni Beatrix Potter. Współczesny jeż nie jest już sympatyczną ciapą (jak to bywało w animowanych bajkach z demoludów: „Jak jeżyk zmieniał futerko”, „Jeż Kleofas”), ale pełnym życia i energii bohaterem z krwi i kości.

Jest gotów do bitki (jak znany z gier komputerowych, niebieskokolcy Sonic The Hedgehog) i wypitki (jak nasz Jeż Jerzy z komiksu, a ostatnio też animowanego filmu dla dorosłych). Ale jeże to nie tylko baśnie, gry, kino i komiks. Stanowią też inspirację dla sztuki użytkowej, czego najlepszym przykładem jest projekt pluszaka autorstwa Australijki Anne Geddes.

Ostatnio także jeże stały się oznaką statusu społecznego i dobrego stylu. I tak w Wlk. Brytanii żony piłkarzy i inne celebrytki zamieniły pieski chihuahua na pigmejskie jeże afrykańskie (krzyżówka jeża białobrzuchego i północnoafrykańskiego). Zresztą nie tylko na salonach jeż bywa gadżetem – popularna Superniania z tzw. karnego jeżyka uczyniła narzędzie do tresury dzieci.


Hubert Musiał
fot. Biosphoto/ East News, Biosphoto/ Mak Media Agency,
Nature Picture Library/ BeW, materiały prasowe, Shutterstock.com